Dòng dõi và thời niên thiếu

Ludwig II sinh ngày 25 tháng 8 năm 1845 tại lâu đài Nymphenburg ở München, là con cả của thái tử Maximilian và vị hôn thê của ông, bà Marie. Khi rửa tội ông được đặt tên là Otto Friedrich Wilhelm Ludwig, tên gọi theo kỳ nèo của ông nội được đặt cùng tên với ông là Ludwig, người mà cũng sanh cùng ngày năm 1786. Ba năm sau (1848) em ông Otto được sanh ra. Thuở sinh tiền và hồi trẻ, cả hai người thường ở tại lâu đài Hohenschwangau, gần nơi của người dạy học. Mùa nghỉ hè hai anh em từ năm 1853 cho tới 1863 ở villa của cha Villa tại Berchtesgaden.
Khi ông nội từ ngôi vua vào năm 1848, cha ông Maximilian trở thành vua và ông thành thái tử. Năm 1861 Ludwig được xem lần đầu tiên vở nhạc kịch Tannhäuser und Lohengrin của Richard Wagner. Từ đó ông bắt đầu yêu thích nhạc kịch của Wagner và cái thế giới huyền thoại và cổ tích của nó.

Lên ngôi

Cha ông Maximilian băng hà vào ngày mười tháng 3 năm 1864, cùng ngày Ludwig lúc đó 18 tuổi được tuyên bố làm vua. Lúc đó với chiều cao 1,93 m vào thời đó ông nổi bật lên so với những người chung quanh.
Ngay từ ban đầu ông bỏ công sức để hỗ trợ văn hóa, đặc biệt là nhà soạn nhạc Richard Wagner, người mà ông lần đầu tiên đích thân gặp vào ngày 4 tháng năm 1864. Giữa năm 1864 và 1865 ông đã cung cấp cho Wagner 170.000 Gulden. Như vậy ông ta đã giúp đỡ tài chính cho việc hình thành nhạc kịch Der Ring des Nibelungen. Vào tháng 12 năm 1865 Ludwig II tuy nhiên phải chấp nhận sự chống đối của chính phủ, người dân München cùng cả gia đình ông, và phải đòi hỏi Wagner, lúc đó không được ưa chuộng, hãy rời khỏi Bayern. Tình bạn bè giữa hai bên ban đầu vẫn thân thiết. Nhạc kịch của Wagner Tristan und Isolde (10 tháng 6 năm 1865), Die Meistersinger von Nürnberg (21 tháng 6 năm 1868), Das Rheingold (22 tháng 9 năm 1869) và Die Walküre (26 tháng 6 năm 1870) vẫn khai mạc tại Kịch viện quốc gia München. Từ năm 1872 ông đã xem một mình không có khán giả khác nguyên cả các vở nhạc kịch của Wagner. ông cũng giúp đỡ tài chính cho nhà hát Richard-Wagner-Festspielhaus và ủng hộ hội những người trợ giúp nhạc kịch tại Bayreuth Bayreuther Patronatsverein của bà Marie von Schleinitz.

Chiến tranh chống lại nước Phổ

Vào ngày 11 tháng 5 năm 1866, vua Ludwig II ký lệnh động viên (Mobilmachung), với lệnh đó Bayern sẽ cùng với Liên minh Đức và như vậy cùng với đế quốc Áo tham dự vào cuộc Chiến tranh Áo-Phổ năm 1866, hay còn gọi là cuộc Chiến tranh Đức (Deutschen Krieg) giữa đế quốc Áo và vương quốc Phổ. Ludwig, người mà từ nhỏ ít thích dính líu gì đến quân sự để cho các bộ trưởng quyết định chính trị của cuộc chiến và đã đi sang Thụy Sĩ để gặp Richard Wagner. Trong hòa ước sau khi thua trận Bayern chấp nhận trả tiền bồi thường chiến tranh cho Phổ là 30 triệu Gulden. Ngoài ra nó từ bỏ huyện Gersfeld và huyện Orb. Trong khuôn khổ Liên minh Bảo vệ và Đấu tranh (Schutz- und Trutzbündnis) Bayern sẽ cung cấp quân đội mình, như các nước Nam Đức khác, trong trường hợp bảo vệ liên minh đưới quyền chỉ huy của nước Phổ. Ludwig chỉ đi viếng thăm nước mình một lần duy nhất tại Franken từ ngày 10 tháng 11 cho tới ngày 10 tháng 12 năm 1866. Sau đó ông ta để thì giờ cho những tư tưởng lãng mạn tại những lâu đài của mình; từ những chỗ đó ông thực hiện những công việc chính quyền bằng những sứ giả của mình.

Việc nước

Ngược lại với những quan điểm rất phổ biến, Ludwig mặc dù thường vắng mặt tại München nhưng vẫn điều hành công việc nước cho tới khi mất rất có lương tâm. Vị thư ký của chính phủ đã tạo cho những liên lạc giữa nhà vua và các bộ trưởng được trôi chảy. Những thắc mắc và các tài liệu thường có những lời bình luận và đề nghị của ông. Ngoài ra ông cũng khởi động những bổ nhiệm và đề nghị khoan hồng. Ông cũng ủng hộ ngay cả việc cho ban hành luật lệ về nghề nghiệp (Gewerbeordnung) theo gương mẫu của nước Phổ với quyền được tự do chọn nơi làm việc cho đa số các nghề nghiệp.

Những năm cuối đời

Vào những năm cuối cùng nhà vua tránh né xuất hiện trước công chúng. Các bộ trưởng gặp khó khăn, đích thân gặp ông ta tại các nhà trọ trên núi. Càng ngày thì ông càng sống về ban đêm, bởi vậy ông còn được gọi là "vua mặt trăng". Số nợ nần của ông càng ngày càng gia tăng, một số việc xây cất tại các lâu đài vì vậy mà bị đình chỉ.
Đầu năm 1886 chính phủ không đồng ý bảo đảm cho ông mượn thêm 6 triệu marks. Cảm thấy bị làm phiền bởi chính quyền, ông dự tính thay đổi tất cả những người trong nội các bằng những gương mặt mới. Chính quyền quyết định hạ bệ ông và đã liên lạc với người chú của Ludwig, hoàng tử Luitpold cũng như là Thủ tướng Đế quốc Đức Otto von Bismarck. Luitpold đồng ý lên thay thế chỗ trống nếu Ludwig bị tước ngôi, với điều kiện là nội các phải cung cấp một bằng chứng đáng tin cậy, là Ludwig bị bệnh tinh thần không thể chữa được nữa. Bismarck đề nghị là vấn đề nên được tranh cãi tại một buổi họp quốc hội, nhưng đã không ngăn cản được các bộ trưởng thi hành âm mưu của họ.

Bị tước quyền

Vào ngày 8 tháng 6 năm 1886 với sự sắp đặt của chính quyền trong một bản chứng nhận của 3 vị bác sĩ theo như các lời mô tả của các chứng nhân tuy nhiên không có khám xét tình trạng sức khỏe con bệnh, Ludwig bị đánh giá là "tâm thần rối loạn" cũng như "căn bệnh bất trị". Theo như phong cách Ludwig điều hành chính quyền, như là lần cuối về việc thiết lập một cơ quan huyện tại Ludwigshafen (Chứng thư vào ngày 3 tháng 6 năm 1886 được ký bởi nhà vua tại Hohenschwangau) không cho thấy là ông ta không tỉnh trí để có thể chịu trách nhiệm về việc làm của mình. Vào ngày 9 tháng 6 năm 1886 Ludwig bị chính quyền tước quyền. Sáng sớm ngày 10 tháng 6 một ủy ban đã tới lâu đài Neuschwanstein, nhưng bị người của ông bắt giam. Chú của Ludwig, Luitpold với tư cách nhiếp chính đã lên nắm quyền vào ngày hôm đó, sau này cũng đại diện cho em của Ludwig, vua Otto của (Bayern). Vua Ludwig II đã kêu gọi người dân nổi dậy: "Vương thúc Luitpold dự định, không có sự đồng ý của ta đứng lên nắm quyền nhiếp chính, và nội các cho tới giờ của ta đã lừa gạt đồng bào bằng cách đưa những tin không có thật về tình trạng sức khỏe của ta và đã chuẩn bị những hành động phản quốc... Ta kêu gọi mỗi người trung tín Bayern hãy góp sức với những người trung thành với ta để mà đập tan những dự định phản quốc và phản vua." (Báo Bamberg ngày 11 tháng 6 trước khi bị tịch thu). Tuy nhiên chính ông đã quá thụ động, không nghe lời khuyên của những người bạn và đồng minh, hãy bỏ trốn hoặc xuất hiện trước công chúng tại München, để giành lại sự ủng hộ của người dân. Ngày 12 tháng 6 một ủy ban khác đã tới bắt ông đi và nhốt tại lâu đài Berg nằm ở bờ hồ Starnberger See.